Układ konsumencki jest rozwiązaniem dla osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej, której zobowiązania przekraczają możliwości spłaty. Dlatego zadaniem układu jest przywrócenie wypłacalności dłużnikowi przy jednoczesnym zachowaniu jego majątku.
Zapoznaj się także z naszymi pozostałymi publikacjami. Opisujemy prawne, ekonomiczne i biznesowe uwarunkowania restrukturyzacji. Ich spis znajdziesz tutaj.
Układ konsumencki — warunki otwarcia postępowania
Z punktu widzenia prawa upadłościowego, warunkiem uwzględnienia wniosku o zawarcie układu konsumenckiego jest — prócz zaistnienia stanu niewypłacalności — zdolność dłużnika do pokrycia kosztów postępowania sądowego oraz możliwość zawarcia i wykonania układu z wierzycielami. Poprzez niewypłacalność należy rozumieć brak możliwości regulowania bieżących zobowiązań.
W konsekwencji osoba, która nie ma dochodów lub której dochody nie wystarczają na opłaty związane z kosztami postępowania sądowego nie kwalifikuje się do układu konsumenckiego. W takiej sytuacji jedynym rozwiązaniem jest upadłość konsumencka.
Układ konsumencki — krok po kroku
Procedura układu konsumenckiego dość podobna do upadłości konsumenckiej. Mamy do wyboru dwie ścieżki wynikające ze sposobu sformułowania wniosku o układ. Pierwszą opcją jest wystąpienie do sądu sądu upadłościowego z wnioskiem o otwarcie postępowania o zawarcie układu konsumenckiego.
Alternatywnie dłużnik składa wniosek o upadłość konsumencką nadając sądowi możliwość samodzielnej decyzji i otwarcia postępowania o zawarcie układu, zamiast o ogłoszeniu upadłości. Warunkiem jest brak zastrzeżenia (wykluczenia) takiej możliwości, przez dłużnika oraz spełnianie warunków układowych, o których mowa wyżej.
Dlatego wydaje się, że pierwsze rozwiązanie jest lepsze, o ile wniosek zostanie prawidłowo przygotowany, a wszystkie czynniki brane pod uwagę przez sąd — należycie uwzględnione.
Układ konsumencki — sytuacja dłużnika
Przygotowując się do postępowania o zawarcie układu należy przede wszystkim zebrać i przeanalizować dane na temat sytuacji dłużnika. Do czynników branych pod uwagę należą:
- jego sytuacja osobista i rodzinna;
- sytuacja dochodowa i majątkowa;
- okoliczności zaciągnięcia zobowiązań (kredyty, pożyczki, leasingi i inne);
- obiektywne przyczyny zaistnienia stanu niewypłacalności;
- analiza przesłanek formalno-prawnych (zdolność upadłościowa);
- wskazanie dłużnikowi niezbędnych działań poprzedzających złożenie wniosku o upadłość;
- analiza zdolności do spłaty zadłużenia w ramach przyjętej strategii układowej.
Wniosek o układ konsumencki
Sam wniosek powinien zawierać:
- dane osobowe dłużnika (imię, nazwisko, adres, PESEL);
- wykaz miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
- uzasadnienie wniosku, opis okoliczności, sytuacji majątkowej i dochodowej dłużnika;
- aktualny i kompletny spis majątku dłużnika wraz z oszacowaniem wartości składników;
- listę wierzycieli, ich dane adresowe, wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
- spis wierzytelności spornych — jeśli takie istnieją — z zaznaczeniem zakresu, w jakim dłużnik je kwestionuje;
- listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
- propozycje układowe, jakie dłużnik kieruje do wierzycieli.
Przygotowanie wniosku jest jednym z najważniejszych elementów procesu. W konsekwencji jego nieprawidłowego sporządzenia mogą nas spotkać negatywne konsekwencje, takie jak oddalenie wniosku na początku lub w dalszym etapie postępowania.
Zawarcie układu z wierzycielami
Otwarcie postępowania układowego osoby fizyczne — podobnie jak w przypadku restrukturyzacji przedsiębiorstw — wiąże się z wyznaczeniem nadzorcy sądowego. Jego rolą jest przygotowanie ostatecznych propozycji układowych, spisu wierzytelności (w tym spornych) oraz zwołanie zgromadzenia wierzycieli w terminie nie późniejszym, aniżeli trzy miesiące od dnia otwarcia postępowania.
Układ jest zawierany co do zasady na okres maksymalnie pięciu lat. Ustawodawca wydłużył ten okres dla wierzytelności zabezpieczonych hipotecznie, które z reguły wiążą się z najmniej kilkunastoletnimi harmonogramami spłat.
Otwarcie postępowania układowego wiąże się z zawieszeniem postępowań egzekucyjnych wobec wierzytelności objętych układem. Obowiązuje również zakaz spłaty zobowiązań układowych na czas samego postępowania.
Zawarcie układu z wierzycielami odbywa się w trybie głosowania bezpośredniego lub pisemnego poprzez uzyskanie tzw. podwójnej większości. Wymagane jest jednoczesne poparcie układu przez wierzycieli reprezentujących dwie trzecie sumy wierzytelności oraz większość osobowa głosujących. Przegłosowany układ podlega zatwierdzeniu przez sąd.
Ostatnim warunkiem powodzenia procesu układu konsumenckiego jest wykonanie zobowiązań przez samego zainteresowanego. W przypadku uchybienia spłacie postanowienia układowe stają się nieważne, a zadłużenie wraca do stanu prawnego poprzedzającego układ. Pod względem kapitałowym zobowiązania są pomniejszane o dokonane w ramach realizacji układu spłaty.
Ustawa regulująca konsumenckie postępowanie układowe dostępna jest tutaj.
Doradca restrukturyzacyjny
Jeżeli zobowiązania przerastają możliwości spłaty nie należy czekać na cud. W przypadku problemów z zadłużeniem należy działać zdecydowanie, inaczej ryzykujemy, że sprawy potoczą się w kierunku upadłości i w konsekwencji utraty całego majątku. Dlatego najlepiej skontaktować się z doradcą restrukturyzacyjnym na wczesnym etapie problemu, aby przygotować adekwatne rozwiązania.
Zapraszamy do naszego biura w Krakowie. Skontaktuj się z naszą kancelarią bezpośrednio pod numerem telefonu 881 927 832 lub pod adresem biuro@restrukturyzacja.legal. Adres naszego biura to Łąkowa 25A/1, 31-443 Kraków.