Postępowanie upadłościowe jest kresem działalności gospodarczej dłużnika. W konsekwencji, ogłoszenie otwarcia postępowania oznacza zakończenie zamierzeń biznesowych i rozpoczęcie procesu rozwiązania przedsiębiorstwa poprzez zaspokojenie wierzycieli wskutek likwidacji (czyli „upłynnienia”) jego majątku. Przyczyną wszczęcia upadłości jest utrata zdolności do regulowania zobowiązań, rozumiana jako stan faktyczny (tu i teraz) oraz jako pewien potencjał — zdolność do spłacania w przyszłości.
Zapoznaj się także z naszymi pozostałymi publikacjami. Opisujemy prawne, ekonomiczne i biznesowe uwarunkowania restrukturyzacji. Ich spis znajdziesz tutaj.
Pełną treść ustawy „Prawo restrukturyzacyjne” można znaleźć tutaj. Upadłość przedsiębiorcy reguluje ustawa „Prawo upadłościowe” dostępnej w całości tutaj.
Postępowanie upadłościowe — etapy
Upadłość przedsiębiorcy jest następstwem jego trwałej niewypłacalności, której nie mogą przywrócić ani szybkie, ani nawet głębokie działania restrukturyzacyjne (postępowanie sanacyjne). Wniosek o otwarcie postępowania może złożyć sam dłużnik lub jego wierzyciel osobisty. Postępowanie upadłościowe dzieli się na dwa etapy:
- Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości
- Właściwe postępowanie upadłościowe
Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości jest działaniem weryfikacyjnym, w którym sąd rozpatruje, czy są rzeczywiste podstawy do ogłoszenia upadłości. Etap ten kończy się postanowieniem sądu o uwzględnieniu wniosku lub jego oddaleniu, bądź odrzuceniu.
Tzw. właściwe postępowanie upadłościowe jest procesem, którego początkiem jest powyższe postanowienie sądu. Sąd wyznacza syndyka, którego zadaniem jest spieniężenie majątku dłużnika i spłata wierzycieli.
Postępowanie upadłościowe — czynności
W ramach postępowania upadłościowego wyróżniamy następujące zakresy czynności i działań.
- Zgłoszenie wierzytelności
- Stworzenie listy wierzytelności
- Zgłoszenie sprzeciwu do listy wierzytelności
- Ustalenie składu masy upadłości
- Likwidacja masy upadłości
- Podział funduszy pomiędzy wierzycieli
- Zakończenie postępowanie
Postępowanie upadłościowe — warunki
Ustawa nakazuje dłużnikowi złożenie wniosku w terminie 30 dni od dnia zaistnienia niewypłacalności. Dlatego, mając na względzie koszt procesu upadłościowego, dłużnik ma obowiązek wskazać majątek wystarczający na pokrycie kosztu postępowania oraz na, chociaż częściowe, zaspokojenie wierzycieli. Opłacony wniosek o ogłoszenie upadłości należy złożyć w wydziale gospodarczym właściwego miejscowo sądu rejonowego.
Postępowanie upadłościowe — pozycja wierzyciela
Cechą charakterystyczną postępowania upadłościowego jest powołanie przez sąd syndyka, czyli reprezentanta, a zarazem zarządcę majątku dłużnika. W konsekwencji majątek dłużnika określany jest masą upadłościową. Wierzyciele zainteresowani odzyskaniem swoich należności mają prawo przedkładać syndykowi dokumenty, celem ich wyszczególnienia w liście wszystkich zobowiązań dłużnika.
Warto zaznaczyć, że: wszelkie zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił stają się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Powodem natychmiastowej wymagalności zobowiązań pieniężnych jest doprowadzenia do równomiernego zaspokojenia wierzycieli.
Dlatego w trakcie tej procedury syndyk wzywa dłużnika, wobec którego toczy się owo postępowanie, do ustosunkowania się do sporządzonej listy wierzytelności oraz do złożenia oświadczenia, czy daną wierzytelność uznaje. Następnie syndyk przedkłada listę sędziemu komisarzowi. Sędzia komisarz, dokonując analizy wszelkich okoliczności, w toku postępowania w przypadku konkretnego dłużnika, ma prawo zwołać specjalne zgromadzenie wierzycieli. Wspomniane zgromadzenie jest częścią postępowania upadłościowego, kiedy postępowanie to, może zostać zakończone poprzez zawarcie tzw. układu z wierzycielami.
Postępowanie upadłościowe — likwidacja majątku
Zadaniem syndyka jest opracowanie planu likwidacyjnego, w którym przedstawia koncepcje sprzedaży aktywów masy upadłości. Do niej należą wszystkie składniki majątkowe upadłego, oprócz nielicznych wyjątków, np. wynagrodzenia za pracę upadłego w części niepodlegającej zajęciu, bądź niezbywalne ruchomości wyłączone przez sędziego-komisarza.
Syndyk spłaca wierzycieli wedle określonych reguł, określonych w prawie upadłościowym, sprowadzających się do podziału wierzycieli na kilka kategorii. W konsekwencji, każdy z wierzycieli, zaspokajany jest proporcjonalnie do wysokości przysługującej mu wierzytelności.
Syndyk może sprzedać całość przedsiębiorstwa upadłego lub jego zorganizowanej części. Jednak w praktyce w tym postępowaniu upadłościowym są sprzedawane składniki majątku. Dlatego rodzajem postępowania wspierającym sprzedaż przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części jest pre-pack, czyli przygotowana likwidacja. Więcej o Pre-pack można znaleźć tutaj.
Obowiązkiem upadłego, w toku całego postępowania, aż do jego zakończenia, jest współpraca z syndykiem oraz sędzią – komisarzem, rozumiana, jako, dostarczanie wszelkich informacji oraz dokumentacji dotyczących podmiotu w likwidacji.
Doradca restrukturyzacyjny
Wiele przedsiębiorstw można uchronić przed upadłością. W tym celu ustawodawca przygotował szereg rozwiązań w postaci postępowania restrukturyzacyjnego. Dlatego, wiedząc, że w firmie narastają problemy warto aktywnie podejść do ich rozwiązania.
Dlatego, jeżeli Twoja firma przechodzi przez okresowe kłopoty, boryka się ze spadkiem zysków, wzrostem kosztów lub innymi perturbacjami — nie czekaj, aż będzie za późno. Zapraszamy do naszego biura w Krakowie. Skontaktuj się z naszą kancelarią bezpośrednio pod numerem telefonu 881 927 832 lub pod adresem biuro@restrukturyzacja.legal Adres naszego biura to Łąkowa 25A/1, 31-443 Kraków